Korekta bibliografii

Bibliografię, a więc zestawienie publikacji i innego typu źródeł wykorzystanych w trakcie opracowywania tekstu, tworzy się na podstawie przypisów. Problem dopisywania publikacji do bibliografii końcowej, a nieuwzględnionych w przypisach, to temat na oddzielny wpis. W tym skupimy się na redakcji i korekcie bibliografii końcowej powstałej na bazie przypisów wstawionych w tekście.

 

Tekst z przypisami oksfordzkimi (u dołu strony pod kreską)

Z uwagi na fakt, ze bibliografię tworzy się na podstawie źródeł wyszczególnionych u dołu stron w pierwszej kolejności należy wykonać korektę przypisów (Zobacz, jaki zakres prac obejmuje korekta przypisów dolnych) i dopiero przygotować bibliografię. W innym wypadku korektor będzie musiał wykonać podwójną pracę (nanieść zmiany w przypisach i bibliografii) lub – co jest zdecydowanie częstszym rozwiązaniem – wstawi bibliografię na nowo, na podstawie poprawionych przypisów.

 

Tekst z przypisami w stylu harwardzkim (odsyłacze w nawiasach okrągłych lub kwadratowych w treści)

W tym wariancie przypisów korekcie podlega w pierwszej kolejności bibliografia, a więc wykaz źródeł, do których autor umieścił odnośnik w treści w postaci cyfr arabskich lub nazwisk uzupełnionych o rok wydania publikacji ujętych w nawiasy okrągłe lub kwadratowe. Poniżej przedstawiono przykładowe błędy w bibliografii kwalifikujące się do redakcji i korekty:

 

Wielokrotne spacje, zbędne spacje przed znakami interpunkcyjnymi lub brak spacji, na przykład:

[1] Zarys współczesnej ortodoncji  , red. I. Karłowska, Warszawa: PZWL,2016.

 

Nieprawidłowa kolejność zapisu inicjału i imienia lub brak inicjału imienia bądź wskazanie w jednym przypisie inicjału imienia, a w innym pełnego imienia, na przykład:

[1] Chirurgia szczękowo-twarzowa, red. L. Kryst, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. 5, 2012.

[2] Zarys współczesnej ortodoncji, red. Irena Karłowska, Warszawa: PZWL, 2016.

 

Niejednolite oznaczenie redakcji: pod redakcją / redakcja (red.).  W przypadku zastosowania wariantu ‘pod red.’ trzeba mieć na uwadze poprawną odmianę nazwiska, na przykład:

Wariant ze skrótem ‘red.’

[1] Chirurgia szczękowo-twarzowa, red. L. Kryst, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. 5, 2012.

[2] Zarys współczesnej ortodoncji, red. I. Karłowska, Warszawa: PZWL, 2016.

Wariant z zastosowaniem ‘pod red.’

[1] Chirurgia szczękowo-twarzowa, pod red. L. Krysta, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. 5, 2012.

[2] Zarys współczesnej ortodoncji, pod red. I. Karłowskiej, Warszawa: PZWL, 2016.

 

Na marginesie warto dodać, że jeżeli korektor wskazał błąd w zapisie nazwiska w publikacji uwzględnionej w bibliografii, a korekcie podlega tylko sama bibliografia, autor powinien poprawić pisownię nazwiska wskazanego w treści głównej. Na przykład w bibliografii podano nazwisko Kowalski, a w przypisie Kowalska.

 

Różny zapis skrótu strony / zakresu stron, tj. ‘s.’, ‘ss.’ lub ‘str.’, na przykład:

[1] Origins of Orthognatic Surgery Newsletter, The Dental History Magazine, 2000, 6, ss. 22–24.

[2] Tabern D.L., Volwiler E.H., Sulfur-containing barbiturate hypnotics, Journal of the American Chemical Society, 1935, 57(10), s. 1961–1963.

 

Niejednolity sposób oznaczania zakresu stron, na przykład:

 [1] Origins of Orthognatic Surgery Newsletter, The Dental History Magazine, 2000, 6, s. 22–4 (w domyśle do strony 24.).

[2] Tabern D.L., Volwiler E.H., Sulfur-containing barbiturate hypnotics, Journal of the American Chemical Society, 1935, 57(10), ss. 1961–1963.

[3] Origins of Orthognatic Surgery Newsletter, The Dental History Magazine, 2000: 6, s. 22–24.

[4] Tabern D.L., Volwiler E.H., Sulfur-containing barbiturate hypnotics, Journal of the American Chemical Society, 1935, nr 57(10), ss. 1961–1963.

 

Zbędne spacje między inicjałami (gdy przyjęto konwencję zapisu inicjałów bez spacji), na przykład:

[1] Naini F.  B., Moss J.P., Gill D.  S., The enigma of facial beauty: esthetics, proportions, deformity, and controversy, Am J Orthod Dentofacial Orthop, 2006 Sep, 130(3), ss. 277–282.

 

Brak miejsca wydania, na przykład:

 [1] Peterson L.J., Ellis E., Hupp J.R., Tucker M.R., Chirurgia stomatologiczna i szczękowo-twarzowa, Miejsce wydania: Wydawnictwo Czelej, 2001.

 

Zastosowanie różnych znaków interpunkcyjnych dla oddzielenia elementów opisu bibliograficznego i odmiennej kolejności zapisu np. nazwy wydawnictwa czy miejsca wydania, na przykład:

[1] Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. III. Warszawa: PZWL, wyd. 13. 2019.

[1] Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. III, wyd. 13, PZWL, Warszawa, 2019.

 

Podwójne przecinki, kropki, na przykład:

[1] Bochenek A., Reicher M., , Anatomia człowieka, t. III, Warszawa: PZWL, wyd. 13, 2019..

 

Błędy w tytułach cytowanych artykułów, na przykład:

[1] Patrick S., Birur N.P., Gurushanth K., Raghavan A.S., Gurudath S., Comparrison of grayvalues of cone-beam computedtomograpy with hounsfield units of multislice computed tomography: An in vitro study, Indian J Dent Res., 2017 Jan-Feb, 28(1), ss. 66–70, doi: 10.4103/ijdr.IJDR_415_16. PubMed PMID: 28393820.

 

Błędy w tytułach czasopism, na przykład:

 [1] Nalçaci R., Oztürk F., Sökücü O., A comparison of two-dimensional radiography and three-dimensional computed tomography in angular cephalometric measurements, DentomaxillofacRadiol, 2010, 39(2), ss. 100–106, doi:10.1259/dmfr/82724776.

 

Niejednolite oznaczenie tytułu czasopisma: pełny tytuł vs. skrót tytułu, na przykład:

[1] Nalçaci R., Oztürk F., Sökücü O., A comparison of two-dimensional radiography and three-dimensional computed tomography in angular cephalometric measurements, Dentomaxillofac Radiol, 2010, 39(2), ss. 100–106, doi:10.1259/dmfr/82724776.

[1] Nalçaci R., Oztürk F., Sökücü O., A comparison of two-dimensional radiography and three-dimensional computed tomography in angular cephalometric measurements, Dentomaxillofacial Radiology, 2010, 39(2), ss. 100–106, doi:10.1259/dmfr/82724776.

 

Z innymi typowymi błędami w opisie bibliograficznym możesz zapoznać się, sięgając do wpisu: Redakcja i korekta przypisów.

 

W tym wpisie wskazano zaledwie kilkanaście typowych błędów popełnianych w zestawieniach bibliograficznych. Mankamenty tego rodzaju szeroko omawiane są podczas 8-godzinnego szkolenia Korekta i redakcja tekstu naukowego – warsztat (zapisz się na szkolenie, zdobądź nagranie webinarium lub prześlij tekst do korekty).

 

Cennik korekty bibliografii

 

Redakcja i korekta przypisów

redakcja i korekta przypisów

Redakcja i korekta przypisów w pracach naukowych to szczególnie ważny etap prac nad tekstem naukowym i korektury opracowania naukowego. Przywoływane (cytowane) w tekście źródła należy oznaczać rzetelnie, zachowując poprawną i oryginalną pisownię. Zasadnicze błędy składu przypisów wynikają z braku zachowania konsekwencji w opisie bibliograficznym (źródeł).

Każdy Autor powinien mieć świadomość, że jeżeli uwzględni w swoim tekście błędnie złożony przypis, to inne osoby, cytujące jego pracę, będą ten błąd powielały. Ponadto recenzent pracy z dużym prawdopodobieństwem wychwyci błędy w przypisach, a więc też te występujące w bibliografii, co z pewnością przełoży się na finalną ocenę pracy.

Redakcja i korekta przypisów dolnych (przypisy u dołu strony pod kreską, oksfordzkie) różni się od przypisów w tekście głównym (nazwiska lub cyfry arabskie ujęte w nawias okrągły bądź kwadratowy, tzw. przypisy harwardzkie).

 

Korekta przypisów dolnych

Korektura przypisów dolnych (odsyłaczy liczbowych w indeksie górnym) musi obejmować cały przypis uwzględniony u dołu strony: od cyfry arabskiej lub rzymskiej w indeksie górnym po kropkę zamykającą przypis. Poniżej wyliczono przykładowe błędy składu przypisów, które podlegają redakcji i korekcie wykonywanej przez korekta.pro.

 

Wielokrotne spacje przed cyfrą arabską lub po numerze przypisu w indeksie górnym (przy założeniu przyjęcia konwencji zapisu numeru przypisu bez wcięcia), na przykład:

_1__Tekst przypisu.

 

Nieprawidłowa kolejność zapisu inicjału imienia lub brak inicjału imienia bądź wskazanie w jednym przypisie inicjału imienia, a w innym pełnego imienia, na przykład:

1 Stanisław Owsiak, Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, PWN, Warszawa 2019, s. 20.

2 L. Patrzałek, Finanse samorządu regionalnego we wspieraniu rozwoju regionu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2019, s. 35.

3 Harańczyk A., Samorząd terytorialny. Organizacja i gospodarka, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010, s. 56.

 

Brak nazwy wydawnictwa (przy założeniu uwzględnienia w przypisach wymogu podania nazwy wydawcy, tj. część przypisów zawiera nazwę wydawnictwa, a w innych ją pominięto), na przykład:

1 S. Owsiak, Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, Brak nazwy wydawnictwa, Warszawa 2019, s. 20.

2 L. Patrzałek, Finanse samorządu regionalnego we wspieraniu rozwoju regionu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2019, s. 35.

3 A. Harańczyk, Samorząd terytorialny. Organizacja i gospodarka, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010, s. 56.

 

Brak miejsca i/lub roku wydania (przy pierwszym pełnym cytowaniu publikacji), na przykład:

1 S. Owsiak, Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, PWN, Brak miejsca i roku wydania, s. 20.

2 L. Patrzałek, Finanse samorządu regionalnego we wspieraniu rozwoju regionu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2019, s. 35.

3 A. Harańczyk, Samorząd terytorialny. Organizacja i gospodarka, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010, s. 56.

 

Samodzielna modyfikacja tytułu przez Autora, na przykład:

Zapis nieprawidłowy

1 C. Kosikowski, M. Ofiarska, E. Ruśkowski, Podstawy prawne, zasady gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego [w:] Finanse samorządowe 2008, C. Kosikowski (red.), Wolters Kluwer Polska – ABC, Warszawa 2008, s. 48–49.

Zapis prawidłowy

1 C. Kosikowski, M. Ofiarska, E. Ruśkowski, Podstawy prawne, zasady gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego oraz organizacja pracy ich urzędów w zakresie finansów lokalnych, [w:] Finanse samorządowe 2008. 410 pytań i odpowiedzi, C. Kosikowski (red.), Wolters Kluwer Polska – ABC, Warszawa 2008, s. 48–49.

 

Brak spacji pomiędzy inicjałem imienia i nazwiskiem oraz skrótem ‘s.’ i cyfrą wskazującą na strony, z których Autor korzystał, redagując własny tekst, na przykład:

1 S.Owsiak, Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, PWN, Warszawa 2019, s.20.

 

Brak kropki zamykającej przypis, na przykład:

1 S. Owsiak, Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, PWN, Warszawa 2019, s. 20.

2 L. Patrzałek, Finanse samorządu regionalnego we wspieraniu rozwoju regionu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2019, s. 35.

3 A. Harańczyk, Samorząd terytorialny. Organizacja i gospodarka, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010, s. 56

 

Niekonsekwentne stosowanie dywizu i półpauzy do zapisu zakresu stron, na przykład:

1 J. Boć, Prawo administracyjne, Kolonia Limited, Wrocław 2001, s. 202203.

2 L. Patrzałek, Finanse samorządu regionalnego we wspieraniu rozwoju regionu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2019, s. 3536.

 

Literówki w opisie bibliograficznym (w zapisie: nazwiska, tytułu, nazwy wydawnictwa, miejsca wydania), na przykład:

1 J. Boc, Prawo administrcyjne, Kolonia Limited, Wroclaw 2001, s. 202–203.

 

Niekonsekwentne nazewnictwo sądów przy cytowaniu orzeczeń (pełna nazwa vs. skrót), na przykład:

1 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 lutego 2010 r., sygn. akt II FSK 1585/08, LEX nr 595838.

2 Wyrok TK z 25 lipca 2006 r., K 30/04, OTK-A 2006, nr 7, poz. 86.

 

Niejednolity zapis daty dostępu (otwarcia strony internetowej), na przykład:

1 GUS, Podział administracyjny Polski, https://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/jednostki-terytorialne/podzial-administracyjny-polski/ [dostęp na dzień: 2.05.2021 r.].

2 Powierzchnia ludności w przekroju terytorialnym w 2020, https://stat.gov.pl/obszarytematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekrojuterytorialnym-w-2017-r-,7,14.html (online: 16 sierpnia 2021).

 

Wyróżnienie kursywą znaków interpunkcyjnych, na przykład:

1 K. Koc, Powiat. Przestrzeń władzy publicznej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013, s. 150.

 

Brak oznaczenia tytułu kursywą (przy założeniu przyjęcia takiego wyróżnienia w innych tytułach), na przykład:

1 S. Owsiak, Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, PWN, Warszawa 2019, s. 20.

2 L. Patrzałek, Finanse samorządu regionalnego we wspieraniu rozwoju regionu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2019, s. 35.

3 A. Harańczyk, Samorząd terytorialny. Organizacja i gospodarka, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010, s. 56.

 

Brak skrótów odsyłających czytelnika do wcześniej cytowanej książki (np. op. cit. czy dz. cyt.), tzw. przypisów uproszczonych.

 

Cytowanie aktów prawnych z pamięci, na przykład:

Zapis niepoprawny

1 Ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karno-skarbowy, t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 895.

Zapis poprawny

1 Ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy, t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 895.

 

Niejednakowe cytowanie wydawnictw ciągłych (artykułów z czasopism), na przykład:

1 A. Potocki, Zależność samorządowych instytucji kultury w aspektach prawnoadministracyjnych, „Studia Administracyjne” 2017, nr 9, s. 170 .

2 Z. Niewiadomski, Samorząd terytorialny w Konstytucji RP, Samorząd Terytorialny 2002/3, s. 27.

 

Pominięcie przypisu (1, 2, 4) lub przypis pusty – bez opisu bibliograficznego, na przykład:

1 Tytuł publikacji.

2 Tytuł publikacji.

4 Tytuł publikacji.

5 Brak opisu bibliograficznego lub tekstu uzupełniającego tekst główny.

 

Ręczne wstawienie przypisów dolnych.

 

Cyfra odsyłacza przypisu zapisana bez indeksu górnego (u dołu strony i/lub w treści głównej), na przykład:

1 S. Owsiak, Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, PWN, Warszawa 2019, s. 20.

2 L. Patrzałek, Finanse samorządu regionalnego we wspieraniu rozwoju regionu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2019, s. 35.

 

Wielokrotne spacje, na przykład:

1 S. Owsiak,     Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, PWN, Warszawa 2019, s.    20.

 

Powyżej wskazano jedynie wybrane błędy kwalifikujące się do redakcji i korekty.

Należy pamiętać, że korekta samych przypisów (bez wprowadzenia odpowiednich modyfikacji w tekście głównym i bibliografii) może nie być wystarczająca. Przypis jest integralnie powiązany z tekstem głównego wywodu naukowego. Przykładowe błędy w treści korespondujące z przypisami to:

  • Inne nazwisko badacza podane w przypisie i tekście głównym (np. w treści głównej Autor wskazuje: Zdaniem Kowalskiego…, a w przypisie podaje źródło autorstwa Nowaka, bez zastosowania zapisu ‘za’, lub w tekście głównym podano nazwisko Kowalski, a w przypisie wskazano publikację Kowalskiej).
  • Wstawienie w treści głównej grupy odsyłaczy w indeksie górnym po przecinku (np. Tekst1,2,3…).
  • Różne zapisy tej samej publikacji w przypisie i w źródle pod elementem graficznym (np. tabelą).
  • W przypadku przypisów w stylu harwardzkim: w tekście głównym wskazanie publikacji [Kowalski 2000], a w bibliografii uwzględnienie książki Kowalskiego, ale z roku 2010. Na marginesie można również dodać, że przypisy tzw. dygresyjne czy odsyłające do treści w innym miejscu pracy korektor właściwie sprawdzi, sięgając do treści głównej (stąd w wielu wypadkach korekta samych przypisów może nie być wystarczająca).
  • Zbędna spacja lub wielokrotne spacje przed odnośnikiem przypisu w indeksie górnym w tekście głównym, np. Zdaniem Kowalskiego   1

 

Korekta przypisów w tekście głównym

Korektura przypisów złożonych w tzw. stylu harwardzkim (cyfry lub nazwiska podane w nawisach w treści) musi obejmować nie tylko tekst wewnątrz przypisu, ale również tekst występujący przed i po przypisie. Ponadto odnośniki w tekście należy korygować równolegle z bibliografią końcową. Poniżej wyliczono przykładowe błędy składu tego rodzaju przypisów, które podlegają redakcji i korekcie oferowanej przez korekta.pro.

 

Zbędne spacje przed i po cyfrze odsyłającej do bibliografii – przy zastosowaniu zapisu w postaci cyfr w nawiasach okrągłych lub kwadratowych, na przykład:

( 1 )

 

Stosowanie różnych nawiasów: okrągłych i kwadratowych uwzględniających odsyłacz do bibliografii, na przykład:

(1) vs. [2]

 

Przytoczenie każdej cytowanej publikacji w osobnym nawiasie, na przykład:

Zapis nieprawidłowy:

(Rumińska and Ożarowski, 1990); (Leather, 1996).

Zapis prawidłowy:

(Rumińska and Ożarowski, 1990; Leather, 1996).

 

Różna interpunkcja wewnątrz nawiasu w zakresie przecinków oddzielających nazwisko od roku wydania, na przykład:

Zapis nieprawidłowy:

(Rumińska and Ożarowski  1990, Leather, 1996).

Zapis prawidłowy:

(Rumińska and Ożarowski, 1990; Leather, 1996).

 

Błędy w zapisie skrótu wskazującego na publikację współautorską bądź niekonsekwencja w stosowaniu skrótu w języku łacińskim, na przykład:

Zapis nieprawidłowy

At el. lub et al

Zapis prawidłowy

Et al.

 

Łączenie skrótów et al. oraz i in.

 

W tym wpisie wskazano zaledwie kilkanaście typowych błędów. Mankamenty tego rodzaju szeroko omawiane są podczas 8-godzinnego szkolenia Korekta i redakcja tekstu naukowego – warsztat (zapisz się na szkolenie, zdobądź nagranie webinarium bądź prześlij tekst do korekty).

W praktyce, jeżeli korektor wprowadził znaczne zmiany w przypisach, a w tekście uwzględniono już bibliografię, najprościej jest wykonać zestawienie bibliograficzne na nowo – po uwzględnieniu zmian korektora. Nie warto zatem spieszyć się z przygotowaniem bibliografii, tym bardziej że jest to czynność czasochłonna.

 

Cennik redakcji i korekty przypisów

 

error: Treść jest chroniona.