Książka naukowa z cytatami, bez przypisów a cytowalność i prawo autorskie

Jednym z kryteriów definiujących tekst naukowy jest cytowalność. Publikacja naukowa jest cytowalna, gdy m.in. w prawidłowy sposób została opisana przypisami. Szansa na wydanie książki naukowej, w której uwzględniono obszerne cytaty (tj. fragmenty zaczerpnięte z innych dzieł ujęte w cudzysłów), ale z pominięciem przypisów jest w zasadzie… żadna. Wydawcy, decydując się na opublikowanie danego dzieła, biorą pod uwagę nie tylko wartość merytoryczną utworu, ale także poprawność zredagowania tekstu i spełnienie przez niego kryteriów przypisanych danemu typowi literatury.

Dzieła naukowe, żeby mogły w ogóle pretendować do tego miana, muszą m.in. zostać zrecenzowane naukowo, zawierać przypisy, bibliografię i odpowiedni aparat pojęciowy. Gdy autor w swoim tekście wstawił obszerny cytat (ujęty w cudzysłów) i nie podał odnośnika do źródła tego cytatu (w postaci przypisu), nie ma możliwości, aby inna osoba właściwie zacytowała  zapożyczony fragment  – w tym sensie, że jeżeli czytelnik będzie chciał uwzględnić tenże cytat w swoim opracowaniu naukowym, nie będzie mógł tego zrobić skutecznie i poprawnie, ponieważ autor tekstu, z którego chce skorzystać, nie opisał interesującego go fragmentu przypisem.

Nierzetelne cytowanie naraża również autora na konsekwencje prawne (np. zarzut naruszenia własności intelektualnej), ponieważ w swoim dziele przytacza fragmenty, które przecież nie są jego autorstwa, ale nie podał też faktycznego autora cytatu. Można stwierdzić, że w takiej sytuacji cytowanie w pracy wprowadzono częściowo poprawnie: co prawda ujęto cytat w cudzysłów, ale nie podano autora. Naruszono jednak zasady prawidłowego cytowania prac innych badaczy i taka publikacja nie powinna zostać dopuszczona do druku, a wcześniej nie powinna uzyskać pozytywnej recenzji naukowej.

Warto zadbać o prawidłowe opisanie tekstu zapożyczonego cytatami. W sytuacji odłożenia tej czynności w czasie (podjęcie decyzji: dzisiaj wstawię cytat, a po zakończeniu procesu twórczego – przypisy) istnieje ryzyko popełnienia błędów i pomyłek przy oznaczeniu cytatu przypisami. Czynność ta będzie również z pewnością zdecydowanie bardziej czasochłonna.

error: Content is protected !!