Korekta książki w trybie śledzenia zmian

W przypadku korekty książki wykonywanej na komputerze korektor najczęściej korzysta z funkcjonalności oferowanych przez program Microsoft Word, w tym z tzw. trybu śledzenia zmian. Tryb ten pozwala na prześledzenie wszystkich zmian wprowadzonych w tekście (również tych uwzględnionych w przypisach dolnych).

 

Aktywacja trybu śledzenia zmian

W dokumencie Microsoft Word tryb śledzenia zmian aktywujemy poprzez kliknięcie na pasku menu opcji „Recenzja” i dalej na karcie „Śledzenie”, „Śledź zmiany” – rys. 1.

 

Rysunek 1. Korekta książki  –  aktywacja trybu śledzenia zmian

 

O aktywnej funkcji „Śledzenia zmian” świadczy ciemniejszy kolor tła opcji „Śledź zmiany” oraz fakt, że od chwili aktywacji śledzenia zmian wszystkie zmiany wprowadzane w dokumencie podświetlają się na czerwono a  po lewej stronie (na początku każdego wiersza) – dla łatwiejszej kontroli wprowadzonych zmian – pojawiają się pionowe znaczniki. Jeżeli usuniemy dane słowo, nie zniknie ono automatycznie z dokumentu. Podobnie, gdy poprawimy np. błąd ortograficzny, obok słowa niepoprawnego pojawi się słowo poprawne – rys. 2.

 

Rysunek 2. Korekta książki – aktywna opcja śledzenia zmian

 

Akceptacja korekt w trybie śledzenia zmian

Opcja śledzenia zmian pozwala na wybiórczą bądź zbiorczą akceptację wprowadzonych zmian. Każdą ze zmian można zaakceptować oddzielnie. W tym celu kursor myszy należy ustawić na wprowadzonej zmianie, kliknąć prawy przycisk myszy i wybrać polecenie „Zaakceptuj wstawienie” (lub jeżeli zmianę chcemy odrzucić, „Odrzuć wstawienie”) – rys. 3.

 

Rysunek 3. Korekta książki – manualna akceptacja wprowadzonych zmian

 

Drugą możliwością jest skorzystanie z opcji „Zaakceptuj” lub „Odrzuć” dostępnej na karcie „Zmiany” w menu „Recenzja” – rys. 4.

 

Rysunek 4. Korekta książki – zbiorcza akceptacja wprowadzonych zmian

 

Pojedyncza (manualna) akceptacja wprowadzonych przez korektora zmian – zwłaszcza w przypadku tekstów obszernych – jest czynnością pracochłonną. Lepsze rozwiązanie stanowi prześledzenie wzrokiem wszystkich wprowadzonych zmian (ewentualnie odrzucenie tych, z którymi się nie zgadzamy) i zbiorcza akceptacja zmian dokumentu. Opcja ta (tj. „Zaakceptuj wszystkie zmiany”) jest dostępna w karcie „Zmiany” – rys. 5.

 

Rysunek 5. Korekta książki – zbiorcza akceptacja wprowadzonych zmian

 

Komentarze jako narzędzie pracy redaktora i korektora

 

Wstawienie komentarza

Innym narzędziem, które wykorzystuje się w trakcie korekty/redakcji tekstu są tzw. komentarze. Nowy komentarz wstawiamy przy wykorzystaniu opcji „Nowy komentarz” dostępnej na karcie „Komentarze” w oknie „Recenzja”. Miejsce wstawienia komentarza jest uwarunkowane położeniem kursora myszy – rys. 6.

 

Rysunek 6. Korekta książki – wstawienie komentarza

 

Odpowiedź na komentarz

Dla czytelności korekty wskazane jest, żeby Autor tekstu odpowiadał na treści zawarte w komentarzach przy wykorzystaniu opcji „Odpowiedz na komentarz” – rys. 7.

 

korekta_książki7

Rysunek 7. Korekta książki – udzielenie odpowiedzi na komentarz

 

Usunięcie komentarzy

Komentarze wprowadzone w dokumencie można usunąć wybiórczo lub zbiorczo. Można to uczynić manualnie, po kliknięciu przyciskiem myszy w obszar komentarza i wybraniu opcji „Usuń komentarz” – rys. 8.

 

korekta_książki3

Rysunek 8. Korekta książki – usunięcie komentarzy

 

W przypadku długiego tekstu ręczne usuwanie wszystkich komentarzy jest czasochłonne. Stąd zaleca się prześledzenie treści komentarzy i ich zbiorcze usunięcie przy wykorzystaniu opcji „Usuń wszystkie komentarze w dokumencie”, dostępnej na karcie „Komentarze” w menu „Recenzja” – rys. 9.

 

Rysunek 9. Korekta książki – zbiorcze usunięcie komentarzy

 

Opcja komentarzy jest nieaktywna w przypadku przypisów dolnych. W tym obszarze, dla zwiększenia czytelności korekty, wszystkie uwagi dotyczące redakcji bądź korekty zaleca się wprowadzać czcionką innego koloru lub przy wykorzystaniu opcji cieniowania (która pozwala na zmianę koloru tła, co umożliwia uzyskanie efektu podświetlenia tekstu).

Korekta pracy magisterskiej

Praca magisterska jest pracą promocyjną i najczęściej drugim tego typu dziełem napisanym przez studenta (po pracy dyplomowej). Dzieło to jest naturalnie dojrzalsze od pracy licencjackiej, a zawartość treściowa przygotowana na wyższym poziomie merytorycznym. Prace magisterskie wymagają przede wszystkim korekt językowych i stylistycznych. Można również zlecić wykonanie korekty merytorycznej, choć co do zasady nad poprawnością merytoryczną pracy magisterskiej powinien czuwać promotor. Warto zadbać o warstwę językową i stylistyczną, ponieważ wyróżniające się prace magisterskie mają większą szansę na publikację (np. w wydawnictwie uczelnianym). Po obronie magister może również wydać pracę magisterską we własnym zakresie (po spełnieniu pewnych kryteriów). Tekst dopracowany językowo i merytorycznie zwiększa szansę na jego uwzględnienie w planie wydawniczym danego wydawnictwa.

Korekta pracy magisterskiej powinna obejmować tekst główny i teksty poboczne oraz przypisy, bibliografię, aneksy. Korektor winien dokonać również korekty technicznej elementów graficznych. Nie należy się obawiać zlecenia korekty i/lub redakcji pracy promocyjnej. Na gruncie prawa autorskiego wprowadzenie przez korektora/redaktora poprawek stylistycznych bądź korektorskich nie stanowi przejawu działalności twórczej, nie powoduje zatem powstania utworu. Działania podejmowane przez korektora/redaktora mają charakter czysto techniczny.

W przypadku prac dyplomowych i magisterskich z reguły uczelnia narzuca konkretne standardy pracy, tzw. wytyczne edycyjne, które należy przekazać korektorowi. Dostosuje on treści do konkretnych wymagań.

Wreszcie korekta pracy magisterskiej to znakomita okazja do utrwalenia wiadomości i zagadnień omówionych w pracy. Jeżeli korektor wykonuje w sumie dwie korekty, a po pierwszej przekazuje studentowi tekst z uwagami, ten będzie musiał ponownie zapoznać się z całą pracą magisterską – i nierzadko przemyśleć kwestie budzące wątpliwości. W tym przypadku swego rodzaju korekta autorska pracy magisterskiej to czas przygotowań do egzaminu magisterskiego.

Jak znaleźć dobrego korektora, redaktora pracy?

Wybór osoby do korekty tekstu jest sprawą prostą w przypadku typowej korekty językowej i stylistycznej. Z jej wykonaniem powinien sobie poradzić każdy korektor, bez względu na rodzaj tekstu przekazanego do korekty. Sprawa się nieco komplikuje, gdy rosną oczekiwania autora względem zakresu korekty. Jeżeli zależy nam również na korekcie merytorycznej, technicznej czy specjalistycznej, należy poszukać korektora z odpowiednim wykształceniem i doświadczeniem praktycznym. Przykładowo, gdy do korekty czy redakcji przekazujemy pracę doktorską z dziedziny nauk ścisłych i przyrodniczych, korektor powinien się legitymować wykształceniem wpisującym się w dziedzinę nauk ścisłych i przyrodniczych. W tym przypadku wybór korektora, który specjalizuje się w korekcie powieści kobiecych nie będzie najprawdopodobniej dobrym rozwiązaniem, choć wielu korektorów podkreśla, że „nie jest im straszne żadne zlecenie”. Korekta prac naukowych ma specyficzny charakter. Korektor powinien mieć przede wszystkim wiedzę teoretyczną i praktyczną z zakresu redagowania tekstów stylem naukowym, w tym konstrukcji prac naukowych i zasad ich opracowania.

Kolejny etap poszukiwań korektora to analiza jego portfolio. Wielu korektorów na swoich stronach internetowych lub w ogłoszeniach wylicza dzieła, które poprawili. Warto bliżej przyjrzeć się też poprawności językowej konstruowanych ogłoszeń – jeżeli umieszczone np. w sieci Internet ogłoszenie zawiera błędy, sugerujemy kontynuować poszukiwania.

Profesjonalny korektor czy redaktor nie będzie dążył do zatajenia swoich danych personalnych. Jeżeli korektor unika tematu podpisania umowy na korektę/redakcję, nie można skontaktować się z nim drogą telefoniczną i jedyną osiągalną drogą kontaktu jest adres e-mail, proponujemy poszukać innej osoby do wykonania zlecenia.

Wykrycie plagiatu przez redaktora lub korektora w pracy naukowej

Dane personalne (co najmniej imię i nazwisko) korektora nierzadko uwzględnia się na stronie redakcyjnej książki, której korektę wykonał. Każda praca naukowa przed przekazaniem jej do korekty powinna zostać przeskanowana systemem antyplagiatowym. Wiele wydawnictw ten etap realizuje jednak pod koniec prac wydawniczych (po recenzjach, korektach autorskich, merytorycznych, korekcie stylistycznej i językowej), a więc skanuje dopiero dzieło kompletne.

Niejednokrotnie w trakcie realizowanych korekt czy redakcji wykrywamy mniejsze lub większe nadużycia, np. w postaci plagiatu. Prawdopodobieństwo wykrycie przez redaktora lub korektora plagiatu jest tym większe, im większe ma on doświadczenia w korekcie i redakcji prac naukowych. Znakomicie, gdy korektor posiada wykształcenie zgodne z profilem tekstu, który sprawdza. Sprzyja to wychwyceniu wszelkich błędów (również merytorycznych). Wychodzimy z założenia, że żeby czas poświęcony na czytanie tekstu nie był czasem straconym, warto w trakcie czytania poprawiać wszystkie możliwe błędy (językowe, stylistyczne, merytoryczne i techniczne), co również sprzyja wykryciu plagiatu.

 

Gdzie korektor/redaktor powinien zgłosić plagiat?

Korektor lub redaktor, który w trakcie realizowanej usługi korektorskiej lub redakcyjnej wykrył naruszenie praw autorskich w pierwszej kolejności powinien się skontaktować z autorem w przypadku publikacji autorskiej i redaktorem w przypadku publikacji wieloautorskiej. Gdy do korekty przekazano książkę pod redakcją, to redaktor (np. naukowy) odpowiada m.in. za treści prezentowane w książce. Jego odpowiedzialność jest solidarna z autorami poszczególnych rozdziałów. W zależności od skali wykrytego plagiatu tekst naruszający prawa autorskie powinien zostać z dzieła wykluczony lub odpowiednio skorygowany. Jeżeli mimo wykrycia plagiatu przez korektora, redaktor (np. naukowy) podejmie decyzję o publikacji – ten pierwszy ma prawo podjąć kroki prawne zmierzające do ujawnienia plagiatu. W innym przypadku naraża się na zarzut braku kompetencji. Spektrum możliwych działań, które może zainicjować korektor uwarunkowane jest również zakresem powierzonej mu korekty. Jeżeli korektor poprawia w pracy jedynie błędy językowe, wydaje się, że diagnozując w tekście plagiat, wchodzi w zakres korekty merytorycznej. W każdym jednak przypadku warto autorowi/redaktorowi naukowemu zwrócić uwagę na przekroczenie granic inspiracji cudzym tekstem, które przy okazji realizowania korekty wykryto w tekście.

Presja czasu, a redakcja i korekta tekstu

Czas potrzebny na wykonanie korekty tekstu

Większość z nas nie lubi pracować pod presją czasu – tym bardziej, gdy pojawia się ryzyko niewywiązania się z ustalonego terminu. Często po przekazaniu korektorowi publikacji okazuje się, że jest czas tylko na jedno czytanie (pojedyncza redakcja i korekta). Bywają podmioty, które, przesyłając materiał do redakcji i korekty, deklarują oczekiwany termin realizacji usługi redakcyjnej i korektorskiej, po czym pojawia się zapytanie o skrócenie czasu wykonania usługi. Warto poważanie podejść do tematu rezerwacji czasu na wykonanie korekty i nie kierować się własnymi doświadczeniami z danym korektorem podczas poszukiwania innego korektora. Przykładowo fakt, że w przypadku korekty poprzedniej książki korektor przygotował korektę w terminie 14 dni, nie oznacza, że korektę kolejnej publikacji również wykona w tym terminie (tym bardziej, gdy będzie to inna osoba). Wielu korektorów czy redaktorów, reklamując swoje usługi, podkreśla – bardzo słusznie – że nie deklaruje czasu realizacji usługi korektorskiej lub redakcyjnej przed zapoznaniem się z materiałem. Warto również pamiętać, że ustalony czas realizacji korekty i redakcji dotyczy konkretnego materiału. Jeżeli w trakcie realizacji korekty do korektora dosyłane są zaktualizowane materiały, trzeba się liczyć z wyznaczeniem nowego terminu realizacji korekty i redakcji.

Zatem, uzyskanie jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, ile czasu powinna trwać korekta i redakcja np. arkusza wydawniczego (tj. w jakim czasie każdy korektor powinien sobie poradzić z korektą tekstu o objętości 40 tys. znaków ze spacjami) jest niemożliwe, ponieważ w trakcie realizacji korekty mogą się pojawić nowe okoliczności wpływające na czas wykonania usługi korektorskiej lub redakcyjnej.

Redakcja i korekta dzieła współautorskiego oraz wieloautorskiego

Czym jest publikacja współautorska i wieloautorska?

 

Teksty współautorskie

Z publikacją współautorską mamy do czynienia, gdy dzieło przygotowały co najmniej dwie osoby. Najczęściej imiona i nazwiska autorów widnieją na okładce książki lub nad tytułem artykułu opublikowanego w czasopiśmie a poszczególnym rozdziałom czy częściom dzieła nie przypisano autorów (np. w spisie treści przy tytułach rozdziałów lub w nagłówkach będących śródtytułami w przypadku artykułów naukowych). Finalnie każdego z autorów uznaje się za twórcę całego dzieła i każdy z nich powinien pracować nad całym materiałem. Tak to wygląda w teorii. W praktyce z reguły autorzy dzielą się zadaniami do wykonania i każdy z nich odpowiada za opracowanie odrębnego zagadnienia. Przy tym każdy z nich może mieć wpływ na kształt zagadnienia, którego opracowania podjął się współautor. Wiele wydawnictw, przyjmując do druku publikację współautorską, wymaga od zespołu autorskiego złożenia oświadczeń o procentowym udziale w powstanie publikacji. Każdy z autorów powinien być w posiadaniu kompletu oświadczeń. Dokumenty te mogą być przydatne, gdy np. po jakimś czasie od publikacji okaże się, że któryś z autorów, przygotowując opublikowany już materiał, dopuścił się naruszenia praw autorskich (tzw. plagiatu).

 

Teksty (dzieła) wieloautorskie

Najczęściej przez dzieła wieloautorskie rozumie się książki pod redakcją, w których uwzględniono teksty kilku lub kilkunastu osób (część z tych tekstów może być współautorskich). Przykładowo książka wieloautorska może się składać z dziesięciu rozdziałów (każdy z rozdziałów opracowała inna osoba) i posiadać jednego lub dwóch redaktorów.

 

Trudności w redakcji i korekcie tekstu współautorskiego lub dzieła wieloautorskiego

  1. Redaktor lub korektor, do którego trafia tekst współautorski lub wieloautorski pod redakcją musi zmierzyć się z licznymi wyzwaniami. Każdy człowiek posiada swój styl pisania. W przypadku tekstu współautorskiego (np. artykułu naukowego przygotowanego przez trzy osoby) redaktor i korektor, wykonując swoją pracę, muszą dążyć do ujednolicenia jego stylu. Czytelnik nie może odnieść wrażenia, że nad każdym fragmentem publikacji pracowała inna osoba. Ich zadaniem jest również wyeliminowanie lub zasygnalizowanie powtórzeń (które w szczególności zdarzają się w przypadku obszernych publikacji zbiorowych dotyczących wąskiego zagadnienia badawczego).
  2. W trakcie poprawy treści dzieł współ- lub wieloautorskich redaktor i/lub korektor powinien w zakresie sugerowanych korekt komunikować się z jedną osobą będącą członkiem zespołu autorskiego. W przypadku dzieł wieloautorskich jest to najczęściej redaktor danej publikacji. Na marginesie warto nadmienić, że jeżeli książka posiada redaktora, to on powinien odpowiadać za redakcję książki (np. językową, merytoryczną, techniczną). Na zewnątrz powinna być zlecona jedynie korekta. Jednak życie pokazuje, że coraz częściej rolę redaktora publikacji pełni osoba z zewnątrz. Część naukowców, mając świadomość, że większość prac redakcyjnych wykonuje osoba spoza zespołu autorskiego, przy swoim nazwisku wpisuje zawężoną (doprecyzowaną i zgodną z prawdą) funkcję, np. redaktora naukowego. Wielu czytelników jednak nie odróżnia redakcji od redakcji naukowej i, cytując daną publikację w przypisie, nie używa skrótu w postaci (red. nauk.) a (red.), tym samym – często zupełnie nieświadomie – rozpowszechnia informacje niezgodne z prawdą.
  3. Przesyłając do korekty tekst współautorski lub wieloautorski, trzeba mieć świadomość, że redakcja takiego dzieła może pochłonąć nieco więcej czasu niż redakcja i/lub korekta dzieła autorskiego. Wynika to ze wspomnianego już przemieszania stylów pisania, ale także np. z różnego poziomu merytorycznego tekstów składających się na daną publikację wieloautorską lub współautorską. Warto dodać, że np. w przypadku publikacji naukowych poziom merytoryczny dzieła nie jest uwarunkowany wyłącznie posiadanym przez członka zespołu autorskiego stopniem bądź tytułem naukowym. Wydawałoby się, że jeżeli zespół autorski tworzy grono szacownych profesorów ze znacznym dorobkiem naukowym, publikacja powinna prezentować bardzo wysoki poziom merytoryczny. Nie zawsze tak jest. Co więcej, zdarza się, że to studenci przygotowują opracowania niezwykle dojrzałe i dopracowane, a osoby znajdujące się wyżej w „hierarchii naukowej” i z imponującym dorobkiem naukowo-badawczym tworzą teksty bez pierwiastka nowości (autoplagiaty).

Korekta po składzie

Główna korekta tekstu musi mieć miejsc przed składem. Skład publikacji to ostateczne jej formatowanie, nadanie tekstowi właściwego wyglądu w akapitach. Jego istota sprowadza się do połączenia tekstu z elementami graficznymi oraz właściwego sformatowania i ułożenia tekstu w kolumnach. Skład wykonuje się w odpowiednich programach komputerowych. W przypadku tekstów prostych można go wykonać w edytorze typu Microsoft Word, choć wymaga to bardzo dobrej znajomości funkcji programu. Nierzadko już po składzie okazuje się, że tekst zawiera liczne błędy, których poprawa wiąże się ze zmianą wyglądu tekstu w akapitach, a więc rozkładu treści. Jeżeli pierwszą korektę wykonano niewłaściwie, trzeba zlecić kolejną korektę i wykonać ponowny skład publikacji. W przypadku drobnych błędów, które nie wpływają na rozkład tekstu w akapitach, korektę po składzie wykonuje się najczęściej w pliku PDF przy wykorzystaniu opcji skomentuj.

Przeredagowanie tekstu

Cel przeredagowania tekstu

Zdarza się, że posiadamy dłuższy lub krótszy tekst, który spełni nasze oczekiwania, gdy nabierze nieco innego kształtu. Służy temu przeredagowanie tekstu. Poprzez ponowną redakcję uzyskujemy treść oryginalną, przynajmniej na poziomie językowym. Redaktor, który przeredagowuje tekst, powinien znać cel jego publikacji. W wielu przypadkach będzie w stanie doradzić, czy docelowe wykorzystanie (zastosowanie) przeredagowanego tekstu odniesie pozytywny skutek, a wiec spełni oczekiwania zleceniodawcy. Rozpatrzmy kilka przykładów.

 

Przykład 1. Przeredagowanie treści strony internetowej

Otrzymujemy liczne zapytania dotyczące przeredagowania tekstu widniejącego na stronach internetowych, np. konkurencji. Osoby składające zapytania są przekonane, że jeżeli będą w całości inspirowały się treściami dostępnymi na stronie WWW konkurencji (która znajduje się wysoko w tzw. wynikach organicznych przeglądarek internetowych) odniosą podobny efekt w pozycjonowaniu ich strony. Obecnie nie jest to działanie efektywne. Roboty, np. Google, stają się coraz bardziej „inteligentne” i są w stanie wykryć kopię strony w jej czystej lub zawoalowanej postaci. Ponadto warto zaznaczyć, że osoba, która kopiuje treści dostępne na innej stronie internetowej i w całości wykorzystuje koncept biznesowy innego podmiotu naraża się na odpowiedzialność cywilną i karną. Sugerujemy stworzenie unikalnej i wartościowej treści. Teksty dostępne na stronie konkurencji powinny być jedynie inspiracją i przyczynkiem do namysłu oraz poszukania odpowiedzi na pytanie, co ja jeszcze mogę zaoferować ponad to, co oferuje konkurencja.

 

Przykład 2. Przeredagowanie plagiatu

Przeredagowanie plagiatu ma sens wówczas, gdy plagiat to niewielka cześć większej całości (dzieła), np. autor nieco się „zapędził” w cytowaniu (nadużycie prawa cytatu). Jeżeli pisze do nas student, który przesyła pracę dyplomową kolegi i prosi o jej przeredagowanie, tak żeby „nie wyszedł plagiat”, radzimy mu, żeby nie składał do oceny pracy będącej „przeróbką”. Oczywiście możemy przyjąć zlecenie, ale osoba ta powinna mieć świadomość, że plagiat nie dotyczy tylko samego tekstu, ale również koncepcji, idei, struktury pracy itp. Składając do oceny pracę, która stanowi w istocie przeredagowany plagiat, naraża się na odpowiedzialność karną, cywilną i dyscyplinarną. W przypadku części zleceń – gdy zleceniodawca nie informuje nas o celu publikacji danego tekstu – domyślamy się, że przesłano do przeredagowania materiał pochodzący z pracy promocyjnej innej osoby. Ponadto warto mieć świadomość, że do odpowiedzialności za plagiat można być pociągniętym po wielu latach.

 

Przykład 3. Przeredagowanie autoplagiatu

Autoplagiat sprowadza się do ponownego opublikowania całości lub fragmentów już wcześniej opublikowanego dzieła własnego bez podania informacji o tym, że jest to powtórna publikacja. Zjawisko jest częste przede wszystkim w środowisku naukowym. W pracach typu autoplagiat korpus pracy jest najczęściej w całości lub w części skopiowany z innego dzieła własnego, zmienia się jedynie tytuł pracy. Inny przejaw autoplagiatu to opublikowanie tego samego dzieła autorskiego w kilku językach. Celem autoplagiatu jest oczywiście powiększenie dorobku naukowo-badawczego.

Wiele osób wychodzi z założenia, że jeżeli jest autorem danej publikacji, to może nią swobodnie dysponować. Istotnie, prawa autorskie są niezbywalne. Często zapomina się jednak o prawach majątkowych do utworu, które przekazano, podpisując różnego rodzaju umowy z wydawnictwami.

Oczywiście można w swoim dziele odwołać się do dzieł własnych – wcześniej już opublikowanych, ale należy to robić, wykorzystując odpowiednie odsyłacze i stosując cytowanie. Podobnie jak w przypadku plagiatu, przeredagowanie autoplagiatu ma sens, gdy stanowi on niewielki procent całości dzieła.

Trzeba również powiedzieć, że w środowisku naukowym często autoplagiatu się nie zauważa. Co więcej wielu badaczy dopuszcza się mniejszego lub większego autoplagiatu. Nierzadko, czytając kolejną książkę cenionego przez nas autora, możemy odnieść wrażenie, że dany fragment tekstu już skądś znamy. Problemu nie ma, o ile zduplikowane fragmenty właściwie oznaczono. Ponadto praktyki tego typu nie sprzyjają wyeliminowaniu zjawiska autoplagiatu.

Firma lub osoba prywatna, której zlecisz przeredagowanie tekstu z pewnością nie odmówi wykonania pracy. Warto mieć jednak świadomość ryzyka, jakie niesie ze sobą przeredagowanie plagiatu mającego – jak widać – różne oblicza.

Czym jest korekta merytoryczna?

Treść merytoryczna, czyli jaka?

Tekst napisany poprawnie pod względem merytorycznym to taki, który dotyczy sedna problemu, jego istoty. Zaprezentowane treści są spójnie i logicznie. Autor, prowadząc wywód, trzyma się głównego wątku. Przykładowo w przypadku rozpraw doktorskich ocena wartość merytorycznych odnosi się do:

  • poprawności uzasadnienia tematu,
  • nawiązania do dotychczasowych osiągnięć w danej dyscyplinie,
  • interdyscyplinarności pracy,
  • zgodności założeń z aktualnym stanem wiedzy,
  • poprawności interpretacji wyników,
  • ostrożności w formułowaniu sądów,
  • potencjału aplikacyjnego pracy.

 

Wybór korektora do korekty merytorycznej

Kompetencje korektora i sposób realizacji korekty

Wydaje się, że właściwie korektę merytoryczną wykona jedynie osoba, która ma wiedzę na temat zagadnienia prezentowanego w dziele podlegającym korekcie. Ocenie warstwy treściowej (merytorycznej) powinna towarzyszyć ocena warstwy językowej.

Korektę merytoryczną można przeprowadzić na dwa sposoby

Pierwszy polega na tym, że korektor oznacza i uzasadnia wadliwe partie tekstu oraz sugeruje autorowi ich samodzielne przeredagowanie. Po wprowadzeniu poprawek merytorycznych tekst powinien wrócić do korektora, który sprawdzi, czy autor we właściwy sposób wprowadził wskazane zmiany.

Drugi sposób sprowadza się do przeredagowania przez korektora wadliwych merytorycznie fragmentów tekstu głównego i tekstów dodatkowych. Zadaniem autora jest zaakceptowaniu lub odrzucenie wprowadzonych zmian. Wadą tego rozwiązania może być zbyt duża ingerencja korektora w tekst (ryzyko przemieszania stylów pisania).

Korekta merytoryczna powinna dotyczyć całego tekstu, również przypisów i bibliografii. Nieprawidłowe cytowanie czy prezentowanie i opisywanie elementów graficznych jest również uznawane za błąd merytoryczny.

 

Korekta merytoryczna jako recenzja wstępna

Korekta merytoryczna ma zatem wiele wspólnego z recenzją pracy. W przypadku prac naukowych warto poszukać korektora, który wykona równolegle korektę warstwy treściowej (merytoryczną) i językowej. Istotnie obniży to koszt wykonania korekty i pozwoli na zaoszczędzenie czasu – podczas czytań są poprawiane wszystkie możliwe błędy.

Korektor wykonujący korektę merytoryczną za zgodą autora może z ekspertem skonsultować fragmenty budzące wątpliwości. W przypadku prac naukowych powinna to być osoba co najmniej w stopniu doktora.

Korekta pracy doktorskiej

Samodzielna i zewnętrzna korekta pracy doktorskiej

Doktorat to bardzo często dzieło życia. Przed złożeniem dysertacji doktorskiej do recenzji można samodzielnie wykonać korektę merytoryczną i językową lub zlecić ją korektorowi. Nie jest bowiem zadaniem promotora poprawianie błędów językowych i kandydat do stopnia doktora nie powinien tego oczekiwać od swojego opiekuna naukowego. Korekta pracy doktorskiej jest ważna, ponieważ poprawność językowa i interpunkcyjna to jeden z elementów oceny wartości metodycznych doktoratu, obok oceny formalnej, wartości merytorycznych i oceny pod względem kwalifikacyjnym.

 

Samodzielna korekta pracy doktorskiej

Jeżeli podjęto decyzję o samodzielnej korekcie dzieła, pierwsze czytanie najlepiej wykonać po kilku dniach od finalnego zakończenia procesu twórczego. Korektę rozpoczynamy od pierwszych stron pracy (czyli od strony tytułowej) i kończymy na ostatnim elemencie pracy doktorskiej (np. aneksie), zgodnie z kierunkiem wytyczonym przez spis treści. Nie warto poprawiać treści w odwrotnej kolejności czy wybiórczo, ponieważ najprawdopodobniej nie zauważymy większości błędów (również na poziomie merytorycznym, typu powtórzenia). Wybiórcza korekta (np. rozpoczęcie czytania od rozdziału trzeciego) spowoduje, że nie poprawimy we właściwy sposób przypisów (głównie w zakresie skrótów odsyłających czytelnika do wcześniej cytowanych pozycji). Doktorat należy przeczytać przynajmniej dwa razy. Zasadniczą okolicznością przemawiającą za skorzystaniem z usług korektorskich jest fakt, że z dużym prawdopodobieństwem w trakcie samodzielnego czytania nie wychwycimy wszystkich błędów.

 

Skorzystanie z usług korektora

Jeżeli zdecydujemy się zlecić wykonanie korekty doktoratu innemu podmiotowi (np. firmie czy osobie prywatnej), warto znaleźć osobę ze stopniem naukowym co najmniej doktora. Zwiększa to szansę na dostrzeżenie przez korektora nie tylko błędów językowych, ale i merytorycznych (które umknęły uwadze promotora). Korekta w tym wariancie to swego rodzaju recenzja wstępna. Przed przekazaniem doktoratu do korekty warto od korektora pozyskać oświadczenie, w którym potwierdzi, że praca doktorska nie będzie upubliczniana (w szczególności dotyczy to doktoratów, w których prezentowane są informacje niejawne a obrona pracy w części lub w całości będzie utajniona).

 

Poprawność językowa a czas wydania recenzji

Doktorat poprawny językowo może istotnie przyspieszyć proces przygotowania i wydania recenzji naukowej. Przykładowo warto pamiętać, że niekiedy niepoprawnie postawiony przecinek zupełnie zmienia kontekst i znaczenie zdania. Może to skłaniać recenzenta do głębszego namysłu, a więc i analizy przedłożonych treści, co finalnie wydłuży proces oceny pracy doktorskiej. Każdy recenzent w recenzji dysertacji doktorskiej wylicza walory i mankamenty opiniowanego dzieła, więc warto zadbać, żeby warstwa językowa była dopracowana i żeby uwzględniono ją w ocenie wyliczającej mocne, a nie słabe strony pracy doktorskiej.

error: Treść jest chroniona.